"ปัจจุบันประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแบบสมบูรณ์ เมื่อมีอายุมากขึ้นย่อมมีความเสื่อมของร่างกายในทุกระบบทั้งความเสื่อมของโครงสร้างและการทำหน้าที่ เป็นวัยแห่งการเข้าสู่ช่วงของการเปลี่ยนแปลงที่ต้องเตรียมรับมือกับรูปแบบการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตที่เปลี่ยนแปลงทั้งการทำงานสู่วัยเกษียณ การทำกิจกรรมทางสังคมกับเพื่อนสู่การอยู่บ้าน หรือการเลี้ยงหลาน การเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือเพื่อเผชิญกับปัญหาสุขภาพนับว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญ โดยเฉพาะด้านการรู้คิด (cognitive function) เนื่องจากการทำงานของสมองมีผลต่อการออกแบบการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิต การแก้ไขปัญหา และการรับรู้ความสามารถในการทำกิจกรรมต่างๆ ในชีวิต หากเกิดปัญหาความจำเสื่อม สมองเสื่อม ก็ย่อมส่งผลกระทบต่อการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิต รวมถึงอาจมีภาระและส่งผลกระทบต่อผู้ดูแล ดังนั้น การคัดกรองและประเมินสมรรถนะการทำงานของสมอง การรู้คิด ตั้งแต่เริ่มแรกทำให้เมื่อสูงวัยสามารถหาแนวทางในการออกแบบการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมทั้งการเข้าร่วมการทำกิจกรรมบำบัดด้านการรู้คิดยังทำให้สมองได้พัฒนาทักษะการรู้คิดที่สำคัญเมื่อเข้าสู่วันสูงอายุ ได้แก่ การมีสมาธิจดจ่อ (attention) การรับรู้ (orientation) ความจำ (memory) การใช้ภาษา (language) การคิดคำนวณ (calculation) การจัดหมวดหมู่ (categorization) การคิดอย่างเป็นนามธรรม (abstract thinking) และการคิดเชิงบริหารขั้นสูง (executive function)
ด้วยเหตุนี้ คลินิกกิจกรรมบำบัด ศูนย์กายภาพบำบัด คณะกายภาพบำบัด มหาวิทยาลัยมหิดล ได้เห็นถึงความสำคัญของการประเมินและส่งเสริมทักษะทางด้านการรู้คิด และป้องกันปัญหาด้านการรู้คิดและความจำเสื่อมในผู้สูงวัยจึงได้จัดโครงการนี้ขึ้น"
รูปแบบการให้บริการ
- ให้บริการคัดกรองและประเมินความสามารถด้านการรู้คิดและการคิดเชิงบริหารขั้นสูง ด้วยเครื่องมือมาตรฐาน โดยนักกิจกรรมบำบัดผู้เชี่ยวชาญ
- ให้บริการกิจกรรมบำบัดแบบเดี่ยวหรือแบบกลุ่มเพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการรู้คิด และการป้องกันปัญหาด้านการรู้คิดและความจำเสื่อม
- ให้บริการจัดประชุม/สัมมนาเรื่อง รู้เท่าทัน ป้องกันสมองเสื่อม สำหรับผู้ที่จะเกษียณอายุเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำงานของสมองและป้องกันภาวะสมองเสื่อม
ประเมินทักษะการบริหารจัดการของสมองขั้นสูง เป็นกระบวนการของการรู้คิดระดับสูงของสมองส่วนหน้าที่มีความเกี่ยวข้องกับความคิด ความรู้สึก และการกระทำ ด้วยแบบประเมินมาตราฐาน โดยนักกิจกรรมบำบัดด้านผู้สูงอายุ
กิจกรรมบำบัดโดยใช้สื่อเทคโนโลยีเสมือนจริงหรือ AR (Augmented reality) เพิ่มทักษะการทำงานของสมองในด้านทักษะการบริหารจัดการขั้นสูง (Executive functions; EFs) ความจำ ความเร็วในการประมวลผล และทักษะการเคลื่อนไหว
กิจกรรมบำบัดโดยใช้สื่อเกมกระดาน หรือ บอร์ดเกม (Board game) เพิ่มทักษะการทำงานของสมองในด้านการคิดวางแผนและการจัดการ ความจำ การปรับเปลี่ยนความคิดและสมาธิ ความใส่ใจ
กิจกรรมบำบัดโดยใช้สื่อกิจกรรมกระตุ้นการรับความรู้สึก เพราะการรับรู้สึกผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ ยังเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตในช่วงสูงวัย การรับความรู้สึกที่ดี จะช่วยให้สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ได้ ลดอัตราการอยู่นิ่ง ความรู้สึกโดดเดี่ยว หรือซึมเศร้า และยังกระตุ้นการทำงานของสมองผ่านการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตได้อีกด้วย
กิจกรรมบำบัดโดยใช้สื่องานฝีมือ และความคิดสร้างสรรค์ ช่วยให้ผ่อนคลาย และลดความตึงเครียดของสมอง ซึ่งช่วยชะลอความเสื่อมของสมอง และการทำกิจกรรมที่สร้างสรรค์ใหม่ๆ ยังช่วยเพิ่มการสร้างโครงข่ายการทำงานของเซลล์สมองร่วมด้วย
กิจกรรมบำบัดกระตุ้นการรู้คิด ความจำ ความเข้าใจ (Cognitive stimulation) ผ่านสื่อและรูปแบบที่หลากหลาย เพื่อกระตุ้น ส่งเสริม และคงไว้ซึ่งความสามารถ ที่มีผลต่อการดำเนินกิจกรรมในชีวิตประจำวัน
จัดประชุม/สัมมนาเรื่อง รู้เท่าทัน ป้องกันสมองเสื่อม สำหรับผู้ที่เตรียมความพร้อมในการเกษียณอายุ หรือผู้สูงอายุทั่วไป
อัตราค่าบริการ (อัตราค่าบริการขึ้นอยู่กับรูปแบบและระยะเวลา)
- บริการคัดกรองและประเมินความสามารถด้านการรู้คิดและการคิดเชิงบริหารขั้นสูง 900 บาท/ครั้ง
- บริการกิจกรรมบำบัดแบบเดี่ยวหรือแบบกลุ่ม 700 บาท/ครั้ง
- บริการจัดประชุม/สัมมนา ขึ้นอยู่กับรูปแบบ และระยะเวลาในการจัดกิจกรรม